Wartość polskiego rynku handlu detalicznego jest szacowana na niemal 400 mld zł (BMI, PMR)[1] i ma wzrosnąć nawet do 500 mld zł w 2014 roku. Branżę cechuje długoterminowa pozytywna dynamika wynikająca z niesłabnącego wewnętrznego popytu i konsumpcji zapewniając dalsze perspektywy rozwoju. Pomimo ugruntowanej pozycji zorganizowanych sieci handlowych, rynek nadal charakteryzuje duże rozdrobnienie i wysoka liczba operujących na nim podmiotów. Konsolidacja wydaje się być nieunikniona, co potwierdzają przeprowadzone i zapowiadane transakcje.
Według najnowszych danych Głównego Urzędu Statystycznego, w październiku sprzedaż detaliczna w Polsce wzrosła o 11,2% rok do roku[2]. Prognozy rokują również wysoki poziom konsumpcji prywatnej w całym czwartym kwartale 2011 r. Potwierdza to wysoki potencjał jakim dysponuje krajowy rynek handlu detalicznego, który przyciąga zainteresowanie wielu graczy. Ostatnio najaktywniejsze na tym polu są fundusze private equity. Przykładem może być transakcja zakupu od Penta Investments sieci Żabka przez fundusz Mid Europa Partners, która miała miejsce na początku 2011 roku. W jej wyniku inwestorzy zwrócili uwagę na potencjał sektora handlu detalicznego i rozpoczęli kolejne ruchy konsolidacyjne – choćby trwający obecnie proces wyboru inwestora dla sieci Stokrotka. Wysokie zainteresowanie polskich i zagranicznych podmiotów pozwala oczekiwać, że kolejne transakcje to tylko kwestia czasu.
Poza znaczącymi przejęciami, proces "małej konsolidacji" toczy się w Polsce nieustająco już od kilku lat. Niewielkie sklepy coraz chętniej wchodzą w struktury zorganizowanych sieci, doceniając wsparcie dużego partnera i korzystając z efektów skali i siły zakupowej. Powodem jest nie tylko poszukiwanie oszczędności i przewag konkurencyjnych, ale również dynamicznie zmieniające się preferencje konsumentów. Dotyczy to dostępności, cen i jakości produktów, a także zwyczajów zakupowych. Dziś trzeba reagować na nie z wyprzedzeniem, a ci, którzy zostają w tyle – są szybko wypychani przez rynek.
Procesy konsolidacyjne nie oznaczają jednak schyłku "sklepów osiedlowych". Wręcz przeciwnie – równolegle do rozwoju wielkich sieci, wraca zapotrzebowanie na placówki zlokalizowane „blisko" lub specjalistyczne. Sprzyja to rozwojowi modeli franczyzowych lub sieci rozproszonych – które zapewniają jednolite standardy funkcjonowania, jednocześnie wpływając na poprawę rentowności i gwarantując jakość produktów. Rozbudowanie kanałów zaopatrzenia skraca drogę między producentem a klientem, ułatwia też kwestie logistyczne.
Kolejnym, ciekawym zjawiskiem na polskim rynku FMCG jest konsolidacja dystrybutorów. Chociaż transakcja zakupu Tradisu przez Eurocash nie doszła do skutku – dała wyraźny sygnał trendów panujących w branży. W innym segmencie rynku podobny proces został zainicjowany przez fundusz Penta Investments. Fuzja dwóch największych podmiotów z branży mrożonkowej, operujących w zupełnie innych częściach Polski: Iglotexu i Iglokraka oraz konsekwentna polityka dalszych akwizycji pozwoliła stworzyć największego w Polsce dystrybutora mrożonek dla branży detalicznej i HoReCa. Głównym celem konsolidacji w tym segmencie jest zwiększenie efektu skali, poprawa efektywności kosztowej i podnoszenie poziomu obsługi klientów, w szczególności procesów logistycznych i magazynowania oraz zapewnienie ogólnokrajowej obsługi zorganizowanych sieci detalicznych.
Rynek handlu detalicznego w Polsce znajduje się niewątpliwie w kluczowym momencie swojego rozwoju. Z pewnością będzie nadal zwiększał wartość, a jego konsolidacja wydaje się być wprost niezbędna dla dalszego wzrostu i podnoszenia poziomu obsługi klienta oraz oferowania wyższego standardu usług. Motywem tych zmian będzie osiągnięcie maksimum korzyści z synergii kosztowych, zwiększania siły zakupowej, ujednolicanie rozwiązań logistycznych i technologii informatycznych. Wsparcie inwestora posiadającego strategiczne lub globalne doświadczenie wydaje się być nieocenione – co pozwala z dużym prawdopodobieństwem oceniać kierunek zmian zachodzących na rynku FMCG w Polsce. Bez wątpienia fundusze private equity odegrają tu istotną rolę.
Facebook